A. Định hướng tư duy
+ Chú ý: Với các bài toán có Al – Zn – Mg thường sẽ có NH4NO3
+ Cần đặc biệt để ý tới số mol electron nhường nhận
+ Những phương trình quan trọng cần nhớ (phân chia nhiệm vụ H+)
\[\begin{align}
& (1).\text{ 2HN}{{\text{O}}_{3}}+e\xrightarrow{{}}NO_{3}^{-}+N{{O}_{2}}+{{H}_{2}}O \\
& (2).\text{ 4HN}{{\text{O}}_{3}}+3e\xrightarrow{{}}3NO_{3}^{-}+NO+2{{H}_{2}}O \\
& (3).\text{ 10HN}{{\text{O}}_{3}}+8e\xrightarrow{{}}8NO_{3}^{-}+{{N}_{2}}O+5{{H}_{2}}O \\
& (4).\text{ 10HN}{{\text{O}}_{3}}+8e\xrightarrow{{}}8NO_{3}^{-}+N{{H}_{4}}N{{O}_{3}}+3{{H}_{2}}O \\
& (5).\text{ 12HN}{{\text{O}}_{3}}+10e\xrightarrow{{}}10NO_{3}^{-}+{{N}_{2}}+6{{H}_{2}}O \\
\end{align}\]
Từ các phương trình trên ta thấy số mol e luôn bằng số mol NO3– ở vế phải của phương trình. Ở đây chính là quá trình đổi electron lấy NO3– của kim loại.
B. Ví dụ minh họa
Câu 1: Hỗn hợp X chứa 0,03 mol Cu; 0,03 mol Zn; 0,03 mol Mg và 0,02 mol Al. Cho toàn bộ lượng X trên tác dụng hết với dung dịch HNO3 (đặc, nóng) thu được sản phẩm khử duy nhất là khí NO2 và dung dịch sau phản ứng chứa m gam muối. Giá trị của m là:
A. 17,05 gam
B. 13,41 gam
C. 16,41 gam
D. 20,01 gam
Định hướng tư duy giải:
Ta có ${{n}_{e}}=0,03.(2+2+2)+0,02.3=0,24\xrightarrow{{}}n_{NO_{3}^{-}}^{{}}=0,24$.
$\xrightarrow{{}}m=0,03(64+65+24)+0,02.27+0,24.62=20,01$
Giải thích tư duy:
Đổi 0,24 mol e lấy 0,24 mol NO3– . Khối lượng muối = khối lượng kim loại + khối lượng NO3– .
——————
Câu 2: Hòa tan hết 7,2 gam Mg trong dung dịch HNO3 loãng dư, sau phản ứng hoàn toàn thu được dung dích X và 2,688 lít khí NO (duy nhất, ở đktc). Cô cạn cẩn thận dung dịch X thu được m gam muối khan . Giá trị của m là
A. 44,40
B. 46,80
C. 31,92
D. 29,52
Định hướng tư duy giải:
Ta có: \[\left\{ \begin{matrix} {{n}_{Mg}}=0,3 \\ {{n}_{NO}}=0,12 \\ \end{matrix}\xrightarrow{BTE} \right.{{n}_{N{{H}_{4}}N{{O}_{3}}}}=\frac{0,3.2-0,12.3}{8}=0,03(mol)\] \[\xrightarrow{{}}m=46,8(gam)\left\{ \begin{matrix} Mg{{(N{{O}_{3}})}_{2}}:0,3 \\ N{{H}_{4}}N{{O}_{3}}:0,03 \\ \end{matrix} \right.\]Giải thích tư duy:
Nhìn thấy kim loại là Mg phải lưu ý tới việc tạo sản phẩm khử là NH4NO3
Trên đây là trích một phần lý thuyết. Để xem đầy đủ Phương Pháp Giải Nhanh Bài Tập (Lý thuyết, Bài tập, Hướng dẫn giải), bạn có thể tải file bên dưới.